De casus ziet er als volgt uit. De werknemer heeft in 2005 een leaseauto ter beschikking gekregen van zijn werkgever, Vodafone. Per 1 januari 2019 heeft hij de leaseauto op verzoek van Vodafone ingeleverd.

De werknemer stelt dat hij de auto ten onrechte moest inleveren. In deze procedure vordert hij primair voor recht te verklaren dat het ter beschikking stellen van een leaseauto een arbeidsvoorwaarde is en dat het eenzijdig wijzigen van die voorwaarde niet rechtsgeldig is. Voor het geval dat de rechter oordeelt dat geen sprake is van een arbeidsvoorwaarde vordert de werknemer subsidiair veroordeling van Vodafone tot betaling van een billijke structurele vergoeding ter compensatie van het verlies van de leaseauto tot aan het moment dat het dienstverband eindigt.

De werknemer vindt dat het ter beschikking stellen van een leaseauto een arbeidsvoorwaarde is geworden. Hij heeft erop mogen vertrouwen dat de leaseauto een (onvoorwaardelijke) arbeidsvoorwaarde was. Die voorwaarde had Vodafone niet eenzijdig mogen wijzigen. Er is volgens hem geen sprake van een zodanig zwaarwichtig belang aan de zijde van Vodafone dat het belang van werknemer bij gebruik van de leaseauto daarvoor naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid moet wijken.

Leaseauto-criterium aantal kilometers

Het hof vraagt zich af wanneer uit een door de werkgever jegens de werknemer gedurende een bepaalde tijd gevolgde gedragslijn voortvloeit dat sprake is van een tussen partijen geldende (de arbeidsovereenkomst aanvullende) arbeidsvoorwaarde. Het hof stelt dat deze vraag zich niet in algemene zin laat beantwoorden. Het komt aan op 'de zin die partijen aan elkaars gedragingen hebben toegekend en in de gegeven omstandigheden daaraan redelijkerwijs mochten toekennen'.

Het hof constateert allereerst dat sprake is van een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd bij een relatief grote werkgever. Of in het voordeel van werknemer is dat hij gedurende lange tijd - 13,5 jaar - de beschikking heeft gehad over een leaseauto die hij ook privé mocht gebruiken, is afhankelijk van de overige omstandigheden van het geval en is in belangrijke mate afhankelijk van de inhoud van de gedragslijn ten aanzien van de leaseauto en hetgeen de werkgever en de werknemer daarover hebben verklaard.

Ten aanzien van deze inhoud van de gedragslijn overweegt het hof dat duidelijk is dat werknemer de leaseauto toegekend heeft gekregen, omdat hij meer zakelijke kilometers reed dan 12.000 km per jaar. De rechtsvoorganger van Vodafone, Ericsson, heeft deze kilometers gedurende de eerste jaren van het dienstverband twee keer gecontroleerd. Daarna heeft geen controle meer plaatsgevonden. Anders dan de werknemer verbindt het hof daar echter niet de conclusie aan dat daarmee de voorwaarde van de zakelijke kilometers is vervallen.

Verder is van belang dat Ericsson voor de overname door Vodafone aan de werknemer heeft bevestigd dat het leaseauto-criterium gebaseerd was op kilometers. Vodafone heeft vervolgens bevestigd dat de arbeidsvoorwaarden zijn overgegaan en tevens medegedeeld dat werknemer voor de duur van zijn huidige leasecontract deze leaseauto zal behouden. Tevens is medegedeeld dat na afloop van dit contract opnieuw wordt bepaald of hij in aanmerking komt voor een leaseauto.

Nadeel voldoende gecompenseerd

Uit dit alles trekt het hof de conclusie dat Vodafone bij herhaling heeft gecommuniceerd dat het verstrekken van de leaseauto aan voorwaarden was gebonden. De werkgever en de werknemer twisten over de omvang van het nadeel voor werknemer door de beleidswijziging. Het hof overweegt dat de precieze omvang van het nadeel in het midden kan blijven. Als het hof er veronderstellenderwijs van uitgaat dat werknemer zijn nadeel goed heeft becijferd, dan heeft Vodafone zijn nadeel voldoende gecompenseerd door de toegekende overgangsregeling.

Alles afwegende komt het hof dan ook tot dezelfde conclusie als de kantonrechter dat geen sprake is van een onvoorwaardelijke of de arbeidsovereenkomst aanvullende arbeidsvoorwaarde ten aanzien van de leaseauto voor werknemer.

Bron: Hof Den Bosch