Pensioendeskundigen trekken aan de bel omdat er volgens hen sprake is van een 'onoplosbaar probleem'. Paul van der Heide van het Nederlands Pensioenbureau: "Het is terecht dat pensioenfondsen werkgevers opsporen die geen premies afdragen, maar mede omdat het nu economisch zo slecht gaat, leidt het met terugwerkende kracht heffen van premies al snel tot grote problemen."

Edzo Boven, pensioenconsultant bij accountants- en adviesorganisatie Grant Thornton zegt: "Ik zie gevallen waar tot tien jaar premie moet worden betaald. Dat is niet op te brengen. Ook worden er vrijwaringsverklaringen afgegeven waardoor een bedrijf feitelijk onverkoopbaar wordt. Met de huidige regels is dit voor de pensioenpraktijk een onoplosbaar probleem. Een oplossing kan alleen uit Den Haag komen."

Wettelijke verplichting

Het probleem vloeit voort uit de wettelijke verplichting van een bpf om werknemers uit de bedrijfstak van een pensioen te voorzien, ook al heeft hun werkgever geen of te weinig premies aan dat fonds afgedragen. Het heeft even geduurd voordat werkgevers, werknemers én pensioenfondsen ten volle beseften wat de consequenties daarvan waren, zegt Paul Citroen, bestuursvoorzitter van StiPP, de Stichting Pensioenfondsen voor Personeelsdiensten. "In 2008 zijn we beleid gaan maken om dit extra risico zo goed mogelijk te beheren. Nu sporen we actief werkgevers op die niet zijn aangesloten, ondanks dat ze daartoe verplicht zijn. Dat beleid is zeer succesvol, want in 2012 hebben we daarmee 10 miljoen euro aan premies opgehaald. Daarnaast voeren we per kwartaal 75 kort gedingen." De totale premie-inkomsten van StiPP in 2012 bedroegen 144 miljoen euro.

Citroen betwijfelt of dat beleid leidt tot faillissementen. "Als de afdracht van wettelijk verplichte premies een bedrijf in moeilijkheden brengt, is er toch meer aan de hand, denk ik." Afgezien daarvan hebben bpf's geen andere mogelijkheid, zegt hij. "Wij worden geconfronteerd met claims van werknemers wiens werkgever nooit betaald heeft. Als wij daar niets aan doen, komt het pensioenfonds in moeilijkheden. Ook voor ons zijn de omstandigheden moeilijk. De afgelopen vijf jaar is de pensioenpremie voor de uitzendbranche bijna verdubbeld." StiPP kent de geluiden als zouden bpf's agressief te werk gaan. "Maar we herkennen ons niet in die term", zegt Citroen.

Samenwerking

Dit jaar gaat StiPP daarom op dezelfde voet voort. Dat houdt onder meer in dat er nauw wordt samengewerkt met verzekeraars. "Over die samenwerking zijn we zeer te spreken. We hebben afgesproken dat we niet dubbel premie zullen heffen, tenminste niet als de verzekerde regeling minimaal hetzelfde is als de onze. We hebben ook afgesproken dat verzekeraars actief in hun klantenbestand op zoek gaan naar werkgevers die eigenlijk bij StiPP thuishoren."

Van der Heide zegt dat "een kwalijke zaak" te vinden. "Ik vind dat een verzekeraar niet de aangewezen partij is om daar onderzoek naar te doen. Als werkgever met een verzekerde regeling zou ik dat ook bepaald niet op prijs stellen."

Verplichte aansluiting

In 2010 publiceerde de Autoriteit Financiële Markten (AFM) een onderzoek waaruit bleek dat verzekeringstussenpersonen en verzekeraars aan werkgevers verzekerde regelingen hadden verkocht, terwijl ze hadden moeten weten dat die werkgevers verplicht aangesloten moesten zijn bij een bpf. Dat is een van de redenen voor de huidige problemen, die volgens cijfers van de AFM ettelijke duizenden bedrijven kunnen raken. Een andere reden, zo zegt Boven (Grant Thornton) is dat de regels voor verplichte aansluiting niet altijd duidelijk zijn. "Soms is het heel moeilijk te onderkennen dat je aangesloten moet zijn. Het ene fonds hanteert het aantal gewerkte uren als criterium om te bepalen of een bedrijf in een bepaalde sector valt, het andere de loonsom. En soms komen bedrijven ongemerkt - door veranderingen in de personeelssamenstelling - in een andere sector terecht."

Oplossingen zijn alleen voorhanden als de wetgever ingrijpt, zegt Van der Heide. "Een mogelijkheid is toe te staan dat de bij een verzekeraar opgebouwde pensioenaanspraken kunnen worden overgedragen naar het bpf. Dat is nu wettelijk geen optie: je kunt opgebouwde waarde niet gebruiken om een premieschuld in te lossen. Maar ik vraag me af of de politiek zich geroepen voelt hier iets aan te doen. Voor hetzelfde geld zegt men dat werkgevers maar beter hadden moeten opletten. Maar in dat geval krijgen veel bedrijven het de komende tijd dan nog erg moeilijk."

Bron: Redactie TaxLive