De rechtbanken, gerechtshoven en bijzondere colleges gaan vanaf dinsdag dicht vanwege het coronavirus. Urgente zaken gaan wel door. Dit zijn zaken waar een rechterlijke beslissing niet achterwege kan blijven omdat het bijvoorbeeld raakt aan de rechten van verdachten. Publiek is niet welkom. Dat heeft de Rechtspraak besloten.
Voorbeelden van urgente zaken zijn zaken over de voorgeleidingen of hechtenis van verdachten, faillissementen, zittingen rond verplichte zorg en/of zorgmachtigingen, urgente familiezaken zoals een uithuisplaatsingen of ondertoezichtstelling. Waar mogelijk zullen deze rechtszaken plaatsvinden met gebruikmaking van videocalls of telefonisch horen. Als fysieke komst naar het gerechtsgebouw noodzakelijk is, zullen daar passende maatregelen voor worden genomen.
De Nederlandse Verenigingen van Strafrechtadvocaten NVSA en de NVJSA drongen eerder deze zondag al aan op sluiting. Omdat deze ingrijpende maatregel veel voorbereiding vergt, gaat die pas dinsdag in. "Dit geeft nog een dag om alle maatregelen te treffen, te communiceren en zorgvuldige afwegingen te maken."
Het Openbaar Ministerie, dat bij het overleg met de Raad voor de Rechtspraak betrokken was, vindt het besluit tot sluiting van de gerechten "ingrijpend, maar begrijpelijk". Ook het OM neemt maatregelen naar aanleiding van het coronavirus. Het concentreert zich voorlopig op de taken die in ieder geval doorgang moeten vinden en waar mogelijk zet het ook de reguliere werkzaamheden voort. "Het OM houdt uitdrukkelijk niet op met functioneren en gaat ook niet dicht", aldus een verklaring zondagavond.
Het is nu onzeker of de eerstvolgende zittingen in het proces over het neerhalen van vlucht MH17 doorgaan. Uiterlijk 18 maart besluit de rechtbank of het proces als gepland op 23 maart verder gaat.
Het ministerie van Justitie meldt verder dat de uitvoering van taakstraffen wordt opgeschort. Hetzelfde geldt voor de uitvoering van werk- en leerstraffen door de Raad voor de Kinderbescherming en de Halt-straf. Dat betekent overigens niet dat gestraften de dans ontspringen. Zodra dat weer kan, moeten zij alsnog komen opdraven.
Verder is besloten dat vreemdelingen die in Nederland aankomen, vanaf maandag niet tot de COA-opvang worden toegelaten. Zij worden ook niet meer geïdentificeerd, geregistreerd en gehoord door de IND. Waar zij dan wel naartoe moeten, is onduidelijk. Een "nadere uitwerking" volgt nog.
Uitspraken
Tot slot onderzoekt de Rechtspraak de mogelijkheden om schriftelijke procedures zoveel mogelijk door te laten gaan. Er blijven uitspraken gedaan worden waar dat kan en moet. Er wordt wel een andere invulling gegeven aan de openbaarheid van uitspraken. Uitspraken worden gedaan zonder publiek en in beperkte aanwezigheid van journalisten.
Bron: Raad voor de Rechtspraak