Verscheidene ministers klaagden tijdens de ministerraad op 12 juli 2019 over kritische Kamerleden van coalitiefracties, onder wie Pieter Omtzigt van het CDA en Helma Lodders van de VVD. D66-minister Wouter Koolmees van Sociale Zaken nam daarin het voortouw maar hij kreeg bijval van premier Mark Rutte, CDA-minister Wopke Hoekstra van Financiën en D66-vicepremier Kajsa Ollongren. Dat staat in de notulen die maandag zijn vrijgegeven. Kamerleden reageerden afkeurend en ontstemd op de inhoud.
Koolmees merkte op dat Omtzigt en Lodders rond de toeslagenaffaire een "gezamenlijke strijd" voerden samen met SP-Kamerlid Renkse Leijten tegen toenmalig staatssecretaris Menno Snel van Financiën, zijn partijgenoot. "Spreker toont zich hierover zeer ontstemd, omdat de rol van de twee coalitiefracties weinig behulpzaam is bij het oplossen van de onderliggende problemen", valt te lezen in het vrijgegeven gespreksverslag.
Zelf had Koolmees ook wat te klagen over VVD-Kamerlid Dennis Wiersma, die hem kritisch bejegende over uitvoeringsproblemen bij het UWV. "Het is wenselijk dat leden van de raad betreffende woordvoerders van gelijke politieke huize hierop aanspreken", staat in de notulen te lezen.
Rutte "kan zich vinden in de inbreng van minister Koolmees". Hij "toont weinig begrip voor woordvoerders van coalitiefracties die zich in de media trachten te profileren en laat weten in de richting van mevrouw Lodders reeds het belang van eenheid binnen de coalitie te hebben benadrukt".
Ook Hoekstra sloot zich aan bij Koolmees. Hij liet optekenen dat de relatie tussen het kabinet en de coalitiefracties in de Tweede Kamer "ingewikkeld te noemen" was. Hij zei ook dat door hem en vicepremier Hugo de Jonge "veel tijd en energie is gestoken in het sensibiliseren van de heer Omtzigt, met overigens beperkt succes". Hoekstra stoorde zich met name aan de suggestie van Omtzigt dat ambtenaren op zijn eigen ministerie van Financiën "incompetent" zouden zijn.
VVD-minister Cora van Nieuwenhuizen van Infrastructuur had in die periode ook moeite met Kamerleden die haar aanvielen op problemen bij het Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen (CBR). Zij merkte daarover op dat het "in geen geval" acceptabel is dat "coalitiefracties een scherper standpunt innemen dan oppositiefracties". Premier Rutte was het daarmee eens, zo blijkt uit de notulen.
Huidig D66-leider Sigrid Kaag had "minder moeite" met Kamerleden van coalitiepartijen die "zich openlijk tegen het kabinet afzetten". Zij noemde het "in een democratie een gezond teken dat er fel wordt gedebatteerd, ook door leden van de coalitiefracties". Kaag zei daar wel bij dat het debat "binnen bepaalde kaders" moest plaatsvinden en opperde dat daar misschien afspraken over konden worden gemaakt met de fractievoorzitters.
Ontstemd
Kamerleden reageerden maandagavond afkeurend en ontstemd op de inhoud van de notulen. Azarkan zegt daarover: "Ze wilden geen kritische vragen en ze hebben alles geprobeerd, via anderen, om ze te intimideren en te muilkorven. Onbestaanbaar", zo stelt hij. En: "Ongelofelijk triest dat in de ministerraad mensen niet bezig waren met die gedupeerde ouders, maar met zichzelf, met het redden van het eigen hachje", twittert hij.
Marijnissen noemt het "afschuwelijk om te lezen dat het kabinet Rutte drukker was met de doofpot dichthouden, dan met de ellende van onschuldige ouders in het toeslagenschandaal oplossen. Doordat de Kamer deze informatie niet kreeg, is de ellende langer doorgegaan. Dit is niet goed te praten. En dan te bedenken dat Mark Rutte dus vindt dat er 'niets onoorbaars' is gebeurd". In de notulen staat dat eventuele precedentwerking breder kan zijn dan alleen voor de Belastingdienst en UWV en dient zoveel mogelijk te worden voorkomen. Marijnissen noemt dat "ongelofelijk. Dit gaat dus over mensen die kapot gemaakt worden. Het interesseert ze niet. Veel uit te leggen donderdag".
Wilders stelt op twitter: "De Kamer is voorgelogen. Onschuldige mensen gecriminaliseerd. En Rutte, Koolmees, Hoekstra, Ollongren ea bekritiseren Kamerleden die hun werk doen, willen ze sensibiliseren, de mond snoeren en corrigeren. Kaag wil "kaders" voor kamerleden. WEGWEZEN!". Wilders refereert ook aan het feit dat CDA-minister Ferd Grapperhaus in november 2019 aanbood om, samen met minister Wopke Hoekstra (ook CDA), mee te denken over een manier waarop het kabinet de Tweede Kamer tevreden kon stellen zonder alle informatie over de toeslagenaffaire te verstrekken waar de Kamer om had gevraagd. Grapperhaus vroeg zich af of staatssecretaris Menno Snel (D66) er anders mee zou wegkomen om de Kamer niet volledig te informeren. "Weet je wat, zegt Grapperhaus tegen Snel, ik denk samen met Hoekstra wel even met je mee hoe je ermee wegkomt en net kan doen of je toch een feitenrelaas hebt gestuurd."
Sylvana Simons van BIJ1 twittert: "Bij het lezen van de #notulen van de ministerraad inzake het #toeslagenschandaal, denk ik eigenlijk alleen maar: besef dat deze zelfde mensen nu de coronapandemie managen...".
Bronnen:
Geanonimiseerde notulen ministerraad 2019
Brief met reactie van minister-president Rutte aan Tweede kamer
Bron: ANP
Informatiesoort: Nieuws
Rubriek: Toeslagen en zorgverzekeringswet