Weekers zet in een brief aan de Tweede Kamer uiteen hoe hij de al in het Regeerakkoord aangekondigde meeropbrengsten gaat verwezenlijken. Tegenover extra investeringen van 157 miljoen euro staan vanaf 2017 623 miljoen euro aan extra belastinginkomsten. Hij schrijft er niet naar te streven 'dat achter elke boom een belastingdienstmedewerker staat', maar wil bij de Belastingdienst wel een andere balans tussen dienstverlening en toezicht.

Capaciteit

Met zijn voorstellen sluit de staatssecretaris aan bij recente bevindingen van met name de commissie-Stevens, die het horizontaal toezicht evalueerde, en van de Vereniging van Hogere ambtenaren bij het Ministerie van Financiën (VHMF), die eind november pleitte voor een beter gebruik van internet en vereenvoudigingen in de wetgeving. Dat soort maatregelen zou bijvoorbeeld kunnen leiden tot een daling van het aantal bezwaarschriften met 80 procent, en "dat levert een enorme besparing op in geld en capaciteit", die vervolgens kan worden ingezet "voor een versterking van het toezicht en de invordering", aldus de VHMF.

FIOD

Diezelfde toon is te herkennen in Weekers' brief. De Belastingdienst gaat meer aangiftes beoordelen, eerder aanslagen opleggen, meer boekenonderzoek doen en verscherpte administratieve controles uitvoeren. De FIOD alleen al wordt versterkt met honderd medewerkers en voor het intensiveren van de invordering worden meer dan honderd extra medewerkers aangetrokken.

"Een kentering", vindt Gerard Meussen, hoogleraar Belastingrecht aan de Radboud Universiteit Nijmegen. Meussen was altijd kritisch over horizontaal toezicht. "Snelwegen worden volgezet met flitspalen. Kennelijk is de snelheid van weggebruikers alleen te reguleren door de pakkans te vergroten. Waarom zou het gedrag van belastingplichtigen anders zijn dan dat van weggebruikers? Toch gaan we bij horizontaal toezicht uit van 'gerechtvaardigd vertrouwen'. Ik heb dat nooit goed begrepen."

Griekenland

Maar Meussen neemt aan dat men nu - in ieder geval deels - terugkeert op zijn schreden. "Uiteraard zijn niet alle belastingplichtigen fraudeurs, maar een intensivering van verticale controles en fraudebestrijding is wat mij betreft hoogst noodzakelijk." Want met te weinig controle zou de Belastingdienst op den duur de kans lopen "genegeerd te worden door de belastingplichtige". Meussen heeft het doembeeld Griekenland voor ogen. "Ook voor de Belastingdienst was het altijd bezuinigen geblazen en er was voortdurend de roep om minder ambtenaren aan te stellen. Maar een overheid die niet meer kan ingrijpen of optreden verliest alle geloofwaardigheid."

Een bijkomend probleem bij de Belastingdienst is de sterke vergrijzing, aldus Meussen, waardoor de komende jaren veel controlekennis- en ervaring dreigt te verdwijnen. Weekers schrijft echter dat de Belastingdienst momenteel een grootschalige wervingscampagne voor nieuwe medewerkers voorbereid. Meussen: "Daarmee zou dit gevaar net op tijd kunnen worden afgewend."

Drugsdelicten

Afgezien daarvan lijkt ook het kabinet te beseffen, aldus Meussen, dat opsporingsambtenaren alleen maar geld opbrengen. "Het onderzoek naar fiscale fraude is zeer arbeidsintensief, maar de bedragen die ermee gemoeid zijn, zijn enorm. Nee, het is uit de aard van de zaak niet bekend hoeveel dat precies is, maar over drugsdelicten bijvoorbeeld weten we dat de opgespoorde zaken 10 tot 15 procent van het illegale geheel uitmaken. Hoe dan ook is er nog bijzonder veel belastinggeld te ontdekken."

Het voorstel voor een nieuw systeem voor IB en Vpb van de VHMF is te downloaden vanaf www.vhmf.nl.

Bron: Redactie TaxLive