Erfgenamen worden niet genoeg beschermd tegen schulden van een overledene. Steeds vaker besluiten erfgenamen een erfenis 'beneficiair' te aanvaarden om niet op te draaien voor de schulden van de overledene. Dat kan anders, zo constateren Netwerk Notarissen en het Centrum voor Notarieel Recht van de Radboud Universiteit Nijmegen na onderzoek. Met een eenvoudige aanpassing in de wet wordt het mogelijk om te 'erven zonder financiële zorgen'.
Vanmiddag presenteerden de onderzoekers aan de Tweede Kamercommissie voor Justitie hun rapport 'Erven zonder financiële zorgen'. In dit rapportlaten zij zien hoe een eenvoudige aanpassing van de wet nietsvermoedende en niet kwaadwillende erfgenamen beter kan beschermen.
Knelpunten van 'zuiver' aanvaarden
De huidige wet biedt erfgenamen niet voldoende bescherming. Nu is het zo dat als iemand zich als 'erfgenaam' gedraagt, hij niet meer beneficiair kan aanvaarden. Volgens Lucienne van der Geld, juridisch directeur van Netwerk Notarissen en docent aan de Radboud Universiteit Nijmegen, gebeurt het in de praktijk vaak dat erfgenamen door hun gedrag een erfenis onbewust 'zuiver' aanvaarden. "Bijvoorbeeld door rekeningen te betalen of spullen van de overledene weg te gooien. Dan is er geen weg meer terug. Als er dan meer schulden dan bezittingen zijn, moeten deze erfgenamen uit hun eigen portemonnee bijbetalen."
Zuivere aanvaarding zorgt er ook voor dat eventuele schuldeisers, na het overlijden van iemand met schulden, erop vooruitgaan. "Zij kunnen namelijk de erfenis aanspreken voor de schuld én ook het eigen vermogen van de erfgenamen. Na een overlijden kunnen schuldeisers dus in een betere positie komen dan daarvoor", zegt Van der Geld.
Uit onderzoek blijkt dat in een aantal Europese landen erfgenamen daar niet zomaar met hun eigen vermogen hoeven in te staan voor de schulden van de overledene. De bescherming van erfgenamen in sommige buitenlandse rechtssystemen is beter dan nu in Nederland het geval is.
Pas de wet aan!
De politiek kan hier iets aan veranderen door het wegnemen van de knelpunten rond het aanvaarden van een erfenis en de gevolgen hiervan. En dat kan volgens de onderzoekers met een eenvoudige ingreep in de wet. In het rapport presenteren zij hiervoor drie routes:
- Ten eerste kan in de wet worden vastgelegd dat de gevolgen van beneficiaire aanvaarding voor álle erfgenamen gelden. Een erfenis wordt dan automatisch geaccepteerd onder de voorwaarde dat er na het betalen van de schulden nog wat van overblijft.
- Ten tweede kan er een termijn in de wet komen waarbinnen gedragingen van erfgenamen er niet toe leiden dat ze schulden van de overledene met hun eigen vermogen moeten bijpassen.
- Een derde mogelijkheid is dat erfgenamen alsnog de mogelijkheid krijgen om via de kantonrechter beneficiair te aanvaarden als er bij het afwikkelen van de erfenis onverwachts een schuld opdoemt.
Volgens de onderzoekers is de politiek nu ‘aan zet' om te beslissen of en zo ja op welke manier erfgenamen beter kunnen worden beschermd. Lucienne van der Geld verklaarde na afloop van de presentatie dat de kamerleden in ieder geval zeer geïnteresseerd waren in het onderwerp. Dat bleek uit de vragen die werden gesteld. Pieter Omtzigt noemde na afloop het rapport 'heel bruikbaar' en zei er 'erg blij mee te zijn' dat het rapport er gekomen is.
Bron: Redactie TaxLive