De Belastingdienst in zijn algemeen was vaak "veel te defensief" als er kritiek kwam. Ja, de fiscus kreeg veel te verduren, maar als kritiek terecht was, moest de Belastingdienst daar beter mee omgaan. De ondervragingscommissie las bijvoorbeeld een conceptbrief voor van ambtenaren over de handelswijze van de Belastingdienst, die Snel in de uiteindelijke versie veel steviger heeft aangezet.

Collega's bij de afdeling Toeslagen hadden volgens de voormalig bewindsman niet eens het idee dat ze elkaar konden bellen om dossiers of onderwerpen te bespreken. Zijn voorganger Weekers schetste eerder deze week in zijn verhoor een vergelijkbaar beeld. Ook hij gebruikte het woord "fabriek", met daarin ook nog eens oude, krakkemikkige systemen.

De rillingen liepen over de rug van Snel toen hij erachter kwam dat een grote groep ouders enorme bedragen moest terugbetalen omdat zij - meestal onterecht - werden beschuldigd van gesjoemel met hun toeslagen. "Dit was ook zo'n moment dat de broek van mijn kont zakte", vertelde hij de Kamercommissie die onderzoek doet naar de toeslagenaffaire.

Veel ouders die door de ontspoorde fraudejacht van de fiscus gedupeerd werden, had de Belastingdienst toen al in beeld. Maar de ouders die van 'opzet of grove schuld' werden beticht, waren "een hele nieuwe categorie mensen". Snel schetst dat het typisch was voor de manier waarop informatie naar de top kwam bij Financiën: het duurde vaak lang voordat de top erachter kwam dat er iets goed mis ging.

Snel trad ongeveer een jaar geleden af omdat de Tweede Kamer geen vertrouwen meer had in zijn afhandeling van de affaire. Hij is een van de vele oud-bewindspersonen die onder ede werden gehoord door de Kamercommissie. Het was een moeizaam verhoor, waarin de commissie meer zelfreflectie van de oud-bewindsman eiste. Snel was fel over de cultuur bij de Belastingdienst, maar zocht de oorzaak van de problemen volgens de ondervragers te veel buiten zichzelf.

Snel zei, net als veel politieke kopstukken die deze week aan de tand werden gevoeld, dat hij in sommige gevallen had moeten doorvragen. Maar hij gaf ook aan dat ambtenaren vaak pas met informatie bij hem aankwamen nadat ze zelf uitgebreid hadden nagedacht over een advies over de problematiek die ze waren tegengekomen. De stroperigheid van het departement speelde ook hem parten, verklaarde Snel.

Hij benadrukt dat hij in de afhandeling vaak juist meer wilde betekenen voor de getroffen ouders die de fiscus in beeld had. "Ik heb altijd het gevoel gehad dat ik niet zuinig wilde zijn richting de ouders. Ik vond het verschrikkelijk voor ze. En het werd nog verschrikkelijker toen ik ze sprak."

Bron: ANP