Eerder heeft Opstelten overleg gevoerd met beide ondernemersorganisaties en hebben zij in een brief aan de Vaste Kamercommissie hun bezwaren naar voren gebracht. Opstelten zal proberen om bij de verdere vormgeving van het aandeelhoudersregister zoveel mogelijk aan die bezwaren tegemoet te komen, zo laat hij weten. " Aan één van de belangrijkste bezwaren, het privacy-aspect, wordt al tegemoet gekomen doordat het register niet openbaar zal zijn", aldus de bewindsman.

Privacy gewaarborgd

Het register wordt straks alleen openbaar voor overheidsdiensten in het kader van het uitvoeren van controle, toezicht en handhaving. Daarbij gaat het in elk geval om de volgende overheidsinstanties: Dienst Justis, Bureau Bibob, de Belastingdienst, bijzondere opsporingsdiensten, veiligheids- en inlichtingendiensten, politie en Openbaar Ministerie.

Ook het notariaat krijgt toegang, omdat daarmee volgens Opstelten de tijdrovende recherchewerkzaamheden die de notaris in het kader van een aandelenoverdracht moet verrichten in belangrijke mate kunnen worden gereduceerd. Tot slot zal ook de aandeelhouder zelf inzage hebben in de informatie die over hem is opgenomen.

MKB-Nederland en VNO-NCW geven in een gezamenlijke reactie aan blij te zijn dat het register niet openbaar toegankelijk wordt. Het mag echter niet leiden tot lastenverhogingen voor het bedrijfsleven, aldus de ondernemersorganisaties. Opstelten lijkt hier 'oog voor te hebben'. In zijn brief aan de Tweede Kamer benadrukt hij dat het kabinet de lasten voor ondernemingen zoveel mogelijk wil terugdringen. "De kosten voor de instelling van een centraal aandeelhoudersregister mogen dus niet worden afgewenteld op het bedrijfsleven of de burger", aldus Opstelten.

Toch zijn VNO-NCW en MKB-Nederland niet overtuigd van een centraal aandeelhoudersregister. Vorig jaar pleitten de beide ondernemersorganisaties al voor een onderzoek naar alternatieve mogelijkheden. "Zo zouden bestaande registraties bij bestrijding van frauduleuze praktijken beter benut kunnen worden." Bestaande registraties moeten volgens hen waar nodig beter worden gekoppeld. Voor VNO-NCW en MKB-Nederland geldt deze aanbeveling nog steeds."Zeker sinds de Belastingdienst het notariaat opdracht heeft gegeven om een digitale akteregistratie op te zetten en te gaan bijhouden."

De rol van de notaris

Een grote rol is straks weggelegd voor de notaris, zo laat Opstelten weten. Deze zal immers relevante informatie uit de verplichte notariële akte van overdracht aan het centraal aandeelhoudersregister moeten gaan doorgeven. Opstelten: "we zullen nader bezien op welke wijze de gegevenstoevoer van het notariaat eenvoudig en praktisch gekoppeld kan worden aan de informatie waarover de notaris nu al beschikt in kader van het digitaal repertorium en de digitale akteadministratie".

De Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie (KNB) lijkt hier geen bezwaar tegen te hebben. In een nieuwsbericht laat de KNB weten "dat een centraal aandeelhoudersregister voor het notariaat een nuttig hulpmiddel zou zijn bij de bestrijding van financieel-economische criminaliteit door middel van rechtspersonen. Ook heeft de KNB aangegeven dat een centraal aandeelhoudersregister het titelonderzoek door de notaris vergemakkelijkt, goedkoper maakt en de betrouwbaarheid hiervan vergroot. Derhalve meer rechtszekerheid en kosten- en administratieve lastenverlichting voor het bedrijfsleven."
 
VNO-NCW en MKB-Nederland dringen er bij Opstelten op aan dat hij een brede analyse laat uitvoeren wie een dergelijk aandeelhoudersregister zou moeten gaan bijhouden, zodat overlap met andere registers wordt voorkomen. De Kamer van Koophandel adviseert om een centraal aandeelhoudersregister in het Handelsregister op te nemen. Zo kan op de meest efficiënte manier gebruik worden gemaakt van de al geregistreerde gegevens over enig aandeelhouders en overige gegevens over vennootschappen. Bovendien wordt zo voorkomen dat de inhoud van het Handelsregister en het centraal aandeelhoudersregister verschillen dan wel een doublure vormen. Opstelten belooft dit zorgvuldig te overwegen, maar houdt de optie open. "Over de positionering van het centraal aandeelhoudersregister beraden wij ons nog."

Buitenlandse rechtspersonen

En dan blijft er nog een ander bezwaar van de beide ondernemersorganisaties onderbelicht. Het systeem wordt straks alleen verplicht voor Nederlandse bedrijven, zo blijkt uit een eerdere reactie. De ondernemingsorganisaties vrezen een verslechtering van het Nederlandse vestigingsklimaat, omdat bedrijven mogelijk zullen uitwijken naar het buitenland. Dit bezwaar komt ook naar voren in een overleg wat Opstelten gevoerd heeft met stakeholders. Ook de stakeholders realiseren zich dat een centraal aandeelhoudersregister geen oplossing is voor alle problemen. Het inzetten van katvangers of het gebruik van buitenlandse rechtspersonen kan hiermee niet worden voorkomen.

Bron: Redactie TaxLive