Een rechtbank in Frankfurt heeft de fiscalist Ulf Johannemann van de inmiddels ter ziele gegane Maple Bank veroordeeld tot een celstraf van drieënhalf jaar. Hij heeft zich schuldig gemaakt aan de frauduleuze 'cum-ex'-handel, ook wel dividendstripping genoemd. Johannemann was partner van het vooraanstaande advocatenkantoor Freshfields Bruckhaus Deringer en schreef adviezen voor de bank om de frauduleuze transacties een 'zogenaamd legaal uiterlijk' te geven.

Dividendstripping houdt in dat een aandeelhouder het recht op dividend overdraagt aan een ander (rechts)persoon. Deze (rechts)persoon heeft een gunstiger recht op verrekening, teruggaaf of vermindering van dividendbelasting dan de oorspronkelijke aandeelhouder. Tegelijkertijd behoudt de oorspronkelijke aandeelhouder het economische belang bij de aandelen door de koop van zogenaamde futures op die aandelen van dezelfde partij. Op deze manier wordt het recht op verrekening van dividendbelasting door de oorspronkelijke aandeelhouder overgedragen aan die ander.

In strafrechtelijk opzicht is dividendstrippen ook in Nederland een ernstige vorm van georganiseerde witteboordencriminaliteit. Door aandelen op het juiste moment te verhandelen kan meer dividendbelasting terug worden gevraagd dan waar recht op is. De fraudes staan bekend onder namen als cum/cum- en cum/ex-fraude.

Door het werk dat Johannemann deed voor de Duitse Maple Bank, liep de fiscus naar schatting € 374 miljoen mis. De fiscalist hield lang vol dat hij de wet niet had overtreden. Maar in december, kort voor het einde van de rechtszaak, bekende hij dat wat hij had gedaan niet in de haak was en dat hij zijn taak als juridisch adviseur had veronachtzaamd. "Er bestond enigszins de indruk dat jouw spijt spijt was omdat je betrapt werd, en geen spijt omdat je iets fout deed", zei rechter Werner Groeschel bij de uitspraak over Johannemann.

Freshfields betaalde in 2021 vrijwillig € 10 miljoen aan de Duitse belastingdienst in een deal die elke vervolging afkocht vanwege de frauduleuze adviezen aan Maple Bank. In 2019 betaalde het ook een schikking van €  50 miljoen aan de beheerders van Maple Bank. Freshfields weigerde commentaar te geven en merkte op dat het geen partij was in de zaak.

In Nederland staat dividendstripping onder de aandacht van het kabinet, Belastingdienst en OM. Het kabinet heeft ter versterking van de aanpak van dividendstripping sinds dit jaar een aantal maatregelen ingevoerd via de Wet overige fiscale maatregelen 2024. In 2021 schreef het journalistieke platform CumEx Files 2.0 dat Nederland relatief zwaar is getroffen door dividendstripping. De gederfde belastinginkomsten zouden maar liefst 27 miljard euro bedragen.

Bron: Reuters/FD

Informatiesoort: Nieuws

Rubriek: Dividendbelasting, Internationaal belastingrecht

415

Gerelateerde artikelen