Het pleidooi van Stevens verschijnt vandaag in Weekblad Fiscaal Recht in de vorm van een column. Hij reageert hierin op de opiniestukken van de hoogleraren belastingrecht Jan van de Streek en Edwin Heithuis in respectievelijk het Het Financieele Dagblad en het online platform TaxLive. Van de Streek hekelt de lobby-activiteiten van de Nederlandse Orde van Belastingadviseurs (NOB) die via haar Commissie Wetgeving dienstbaar zouden zijn aan belastingontwijkend gedrag van multinationals. Heithuis klaagt juist dat de Staatssecretaris van Financiën de vragen van de Tweede Kamerleden niet meer serieus beantwoordt.

Leo Stevens is gepensioneerd hoogleraar, maar is nog steeds zeer actief in het fiscale vak en betrokken bij het maatschappelijke debat. De redactie van TaxLive legde de man die zijn hele carrière als wetenschapper en overheidsadviseur heeft geijverd om tot een deugdelijk belastingstelsel te komen, enkele vragen voor.

U heeft in uw column stevige kritiek geuit op het opiniestuk van Jan van de Streek, maar ik proefde ook een duidelijke poging tot verzoening. Waarom voelde u zich geroepen deze column te schrijven?
“Ik wil de polarisatie in de fiscaliteit een halt toe te roepen. De kritiek van Jan van de Streek op de commentaren van de Commissie Wetgeving van de NOB vind ik onterecht. Door deze werkzaamheden in een landelijk dagblad in een troebel licht te plaatsen en te suggereren dat ze onderdeel vormen van een gênante lobby van belastingadviseurs, wordt schade berokkend aan de kwaliteitsbewaking van onze fiscale wetgeving. Dat gaat mij aan het hart.”

“Ik heb juist grote waardering voor het nuttige werk dat door deze commissie wordt verricht en zou het zeer spijtig vinden als twijfel ontstaat over de integriteit van haar intenties. Het is een groot goed dat belastingadviesorganisaties als de NOB en RB op basis van de professionele expertise van hun leden in een goed gestructureerd verband kritische, maar nuttige, commentaren schrijven op de fiscale wetsvoorstellen. Het is een prima hulpmiddel voor het parlement om een doordachte bijdrage te leveren aan het wetgevingsproces. De aangereikte informatie vormt een waardevolle steun in de rug voor de Kamerleden die – zeker in verhouding tot het kabinet - toch al zo weinig eigen ambtelijke ondersteuning hebben.“

Maar het is toch onmiskenbaar een lobby? Een doelbewuste strategie om druk uit te oefenen op overheid en politiek in het belang van hun ondernemende klanten?
“In mijn column benadruk ik ook dat de belastingadviesorganisaties zich in hun commentaar mede laten leiden door wat hun leden in hun praktijk aantreffen en dat daardoor begrijpelijkerwijs die belangen ook prominente aandacht krijgen. Maar wat is er mis mee als deze informatie op transparante wijze in een voor iedereen kenbaar commentaar aan het parlement wordt aangeboden, zoals ook legio andere belangenorganisaties dat doen? Binnen het NOB en RB gebeurt dit trouwens door eigen leden en niet door beroepslobbyisten. Bovendien is het aan het parlement zelf om uit de aangereikte informatie de zijns inziens relevante vragen te selecteren. De staatssecretaris kan daarop vervolgens – eveneens naar eigen goeddunken - reageren. De column beoogt vooral deze nuttige interactie in stand te houden ter wille van het maatschappelijke belang dat we kwalitatief betere wetgeving krijgen.”

Maar krijgen de belangen van de betaalkrachtige burgers daardoor niet de meeste aandacht?
“Dat risico is zeker aanwezig. Maar mijn indruk is dat het NOB en RB dat risico voldoende onderkennen. Ze wijzen steeds nadrukkelijker ook op tekortkomingen die een wetsvoorstel heeft voor groeperingen in de samenleving die niet tot hun klantenbestand behoren. Er bestaat ook zo iets als maatschappelijk verantwoord adviseurschap. De samenleving is gebaat met financieel toegankelijke fiscale rechtshulp. Ik heb begrepen dat ook de NOB en RB, direct of indirect, organisaties willen ondersteunen om te komen tot verbetering in de rechtshulp voor on- en minvermogenden.”

Maar zit er niet ook een kern van waarheid in de tegenwerping van Van de Streek dat belastingvermijding onderdeel is van het verdienmodel van het belastingadvieswezen?
“Zoals ik in mijn column heb gepoogd te verduidelijken, is er een belangrijk juridisch verschil tussen (niet strafbare) belastingvermijding en (wel strafbare) belastingontwijking. In de publieke media worden beide fenomenen te gemakkelijk op één hoop gegooid. Belastingadviseurs moeten daarom meer rekening houden met het maatschappelijke ongenoegen over constructies die belastingvermijding als doel hebben, zeker als die buiten de publiciteit worden gehouden. Fiscale transparantie is daarom een groot goed. Belastingadviseurs zullen hun cliënteel daarom ook informeren over de reputatierisico’s die dit soort constructies opleveren. Tegelijkertijd hebben ze de taak hun klanten de meest voordelige fiscale vormgeving van hun activiteiten te presenteren. Zolang dat dilemma niet wordt verdoezeld, maar onderwerp is van openlijk debat, is er geen reden belastingadviseurs die integer zoeken naar de passende fiscale invulling ongenuanceerd in een kwaad daglicht te plaatsen. Daarom bepleit ik in de column de maatschappelijke discussie over fiscale integriteit niet provocerend of polariserend te voeren, maar constructief inspirerend. Dat geldt trouwens op vele terreinen.”

Column

De redactie en uitgever van Weekblad Fiscaal Recht stellen de column van Leo Stevens beschikbaar als download.

--------------------------------

Het is mogelijk om WFR via een proefabonnement een maand lang gratis in te zien. De proefabonnee krijgt dan online toegang tot alle andere afleveringen.

Bron: Gé Konings