Het enorme koopkrachtpakket dat het kabinet op Prinsjesdag presenteerde, zorgt ervoor dat het Nibud de financieringslastpercentages voor 2023 minder hoeft te verkrappen dan het instituut eerder dacht.

In het Nibud-adviesrapport Financieringslastnormen 2023 constateert het instituut echter dat deze ondersteuning niet genoeg is. De stijgende hypotheekrentes dit jaar hebben veel meer invloed op de leencapaciteit dan de verandering in de financieringslastpercentages. Daardoor is de leencapaciteit nu al duidelijk lager dan begin dit jaar.

Tweeverdieners

Daarnaast meldt het ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening dat het Nibud-advies wordt overgenomen om hypotheekverstrekkers vanaf 1 januari 2023 bij tweeverdieners het tweede inkomen volledig te laten meenemen bij de bepaling van de maximale hypotheek. Tweeverdieners kunnen dan dezelfde hypotheek krijgen als eenverdieners met hetzelfde bruto-inkomen. Beide inkomens worden voor 100 procent meegeteld bij het bepalen van het financieringslastpercentage. 

Het zwaarder meewegen van het tweede inkomen van tweeverdieners voorkomt dat de leencapaciteit van tweeverdieners terugloopt als gevolg van de afbouw van de overdraagbaarheid van de algemene heffingskorting. De impact van deze wijziging op de leenruimte is echter beperkt.

Verduurzaming

Verder kunnen woningeigenaren die hun huis willen verduurzamen daarvoor net als in dit jaar ook in 2023 extra bedragen aan hypotheek krijgen. Voor de meest voorkomende maatregelen zoals zonnepanelen, kan een huishouden maximaal € 9.000 extra lenen en voor nul-op-de-meterwoningen € 25.000.

Vanaf 2024 heeft het kabinet het plan om bij de vaststelling van de maximale hypotheek meer rekening te houden met het uiteenlopende energieverbruik van woningen. Bij de aankoop van een woning met een laag energieverbruik of bij het nemen van energiebesparende maatregelen, kan de consument een hogere hypotheek aangaan. De maandelijkse energielasten zullen voor deze consument namelijk relatief laag zijn. Het Nibud adviseert om bij de uitwerking goed te kijken naar enkele punten rondom het gebruik van het energielabel.

Studieschuld

Tot slot wil het kabinet in 2024 overstappen naar een nieuwe methode om de invloed van studieschulden op de leenruimte van oud-studenten te bepalen. In het coalitieakkoord is vastgelegd dat voor starters de actuele stand van de studieschuld bepalend wordt bij het aanvragen van een hypotheek. Dit moet oud-studenten die extra hebben afgelost meer ruimte bieden om te lenen.

Het Nibud constateert namelijk dat de huidige methodiek een accuraat beeld geeft van de maandelijkse lasten die horen bij een studielening wanneer een oud-student niet extra heeft afgelost – dus naast de reguliere aflossingen – op de studieschuld. Maar in situaties waarin wél extra is afgelost op de studieschuld kan de huidige methodiek leiden tot onnodige beperking van de leenruimte. Daarom adviseert het Nibud om de mogelijkheid uit te werken om per 1 januari 2024 over te stappen op een methode gebaseerd op de actuele maandlasten van de studielening.

Bron: Nibud