Als over dertig jaar overal in Nederland zelfrijdende elektrische auto's rijden, levert dat de overheid en de maatschappij zoveel financiële baten op dat de burger tegen die tijd slechts de helft van de aanschafprijs van een zelfrijdend voertuig hoeft te betalen. De andere helft kan worden gefinancierd uit de baten die de overheid als gevolg van deze manier van vervoer ontvangt.
"Om er zeker van te zijn dat tegen die tijd iedereen in een dergelijk voertuig rijdt, is de overheid op basis van de baten die gegenereerd worden in staat om de helft van de prijs van een Tesla te subsidiëren zonder dat dit ten koste gaat van de overheidsfinanciën", zegt Frits Klaver van KPMG Sustainability.
Klaver: "Aan de hand van KPMG's True Value methodiek hebben wij een analyse gemaakt van de maatschappelijke voor- en nadelen van zelfrijdende auto's en hoe deze zich financieel laten vertalen in kosten en baten. Wij zijn daarbij uitgegaan van een situatie waarin alle auto's in Nederland de komende dertig jaar vervangen zijn door een zelfrijdende elektrische auto, zoals de Tesla. In totaal levert een volledige invoering van de zelfrijdende elektrische auto de maatschappij en de overheid een bedrag op van €175 miljard. Om een volledige invoering ook te garanderen is de overheid op basis van dit bedrag in staat om iedere burger tegemoet te komen met een subsidie van 54% van het voertuig zonder dat dit te kosten gaat van de overheidsfinanciën."
Minder files en schonere lucht
Uit de berekeningen van KPMG blijkt dat een volledige invoering van het zelfrijdende voertuig voor- en nadelen heeft.
Klaver: "Met name op het gebied van luchtkwaliteit is veel winst te behalen. Over een periode van dertig jaar vermindert de CO2-uitstoot met de invoering van zelfrijdende elektrische voertuigen met 632 miljoen ton. Zoveel uitstoot staat gelijk aan €60,8 miljard aan maatschappelijke kosten. Dit zijn kosten door klimaatverandering, zoals veranderingen in landbouwproductiviteit en verzuring van de oceanen. Ook files nemen af. Files leveren veel maatschappelijke schade op. De directe kosten per dag bedragen ruim €6 miljoen. Met de zelfrijdende auto wordt het fileleed aanzienlijk verzacht. Staat een Nederlander nu per jaar 41 uur vast, straks is dat nog 26 uur. Gemeten over een periode van dertig jaar levert dit een besparing op van €16 miljard aan maatschappelijke kosten.
Met de zelfrijdende elektrische auto wordt ook de weg veiliger en vinden minder ongevallen plaats. De kosten van materiële schade, zoals blikschade, het wegslepen van auto's en de kosten van ambulances, gaan hiermee omlaag. Dat geldt ook voor de immateriële schade, de schade die slachtoffers leiden omdat ze kwaliteit van leven moeten inleveren. Met zelfrijdende auto's kan 90% van alle ongevallen worden voorkomen. Over dertig jaar levert dit een besparing van €173 miljard op. Als er straks alleen nog zelfrijdende voertuigen zijn, kunnen er meer dan vijfhonderd levens per jaar bespaard worden."
Maatschappelijke kosten
Er ontstaan ook maatschappelijke kosten door de invoer van zelfrijdende elektrische voertuigen.
Klaver:"Zo zal de overheid minder inkomsten ontvangen door het wegvallen van accijnzen op fossiele brandstoffen en zullen er minder snelheidsboetes uitgedeeld worden. Hierdoor loopt de staat zo'n €71 miljard mis. Daarnaast zullen er kosten ontstaan door banenverlies in bepaalde beroepsgroepen in de transport sector. Wij hebben berekend dat dit banenverlies de maatschappij de komende dertig jaar zo'n €4 miljard kost. Fors meer baten dan lasten dus die over een periode van dertig jaar gerealiseerd kunnen worden.
Het zal echter duidelijk zijn dat het Nederlandse wagenpark niet in één keer zelfrijdend zal zijn en niet iedereen deze vorm van vervoer even snel zal omarmen. Bedrijfsleven en overheid kunnen hierin echter een belangrijke stimulerende rol spelen, zeker als de overheid in staat wordt gesteld om hierbij een belangrijke financiële prikkel te geven."
Bron: KPMG
1