Claire Hofman, genomineerd voor de Stevensprijs:
“Schrijven is een mogelijkheid om mijn eigen fiscale kennis te verdiepen”

Claire (28 jaar) studeerde fiscaal recht en strafrecht in Maastricht en raakte na haar studie als wetenschappelijk docent belastingrecht verbonden aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam. Ze publiceert geregeld in vakbladen en haar dissertatieonderzoek betreft de juridische houdbaarheid van het sanctiearsenaal ten aanzien van fiscale fraude (focus op samenloop). Hoewel formeel belastingrecht haar voorkeur heeft, is ze ook betrokken bij materieelrechtelijke vakken, zoals inkomstenbelasting, en bij andere disciplines, zoals criminologie. Ze probeert verder te kijken dan haar neus lang is; op inhoudelijk vlak vooral door middel van interne rechtsvergelijking. Het feit dat de formele fiscaliteit in verbinding staat met bestuursrecht, strafrecht en civiel recht maakt haar werk voor haar uitdagend.

Wat wil je bewerkstelligen met je publicaties?

“De aanleiding voor het schrijven van een stuk varieert. Dat kan een uitspraak zijn of een uitlating in de media, maar soms is er geen direct aanknopingspunt. Dat laatste geldt bijvoorbeeld voor de publicatie over mijn dissertatieonderwerp; ik vond het simpelweg leuk daar eens een artikel over te schrijven. Ik denk dat de aanleiding in algemene zin altijd ligt in nieuwsgierigheid naar de achtergrond van bepaalde problematiek. Mijn doel is primair een zo goed mogelijk stuk af te leveren. Daarmee bedoel ik een goed leesbaar, gestructureerd stuk. Dat op zich vind ik al een grote uitdaging. Eigenlijk probeer ik dus niet direct iets te bewerkstelligen, maar zie ik schrijven als een mogelijkheid om mijn eigen fiscale kennis te verdiepen. Ik geniet ervan bepaalde thema’s ‘de baas te worden’, door me er bovenmatig in te verdiepen. Als daar dan een mooie publicatie aan vast hangt, ben ik al ontzettend tevreden.

Ik vermoed dat de Stevensprijs niet zonder reden gekoppeld is aan jonge auteurs. Ik denk dat de ervaring die jonge mensen in de toekomst nog gaan op doen, kan leiden tot publicaties die van toonaangevende betekenis zijn voor het vakgebied.”

Wat kenmerkt jou?

“Ik denk dat mijn communicatiestijl zich kenmerkt door gestructureerdheid en helderheid. Simplificatie kan ook voor vakmensen het leesplezier vergroten en tot heldere inzichten leiden. Neem het thema van mijn proefschrift. Dat kun je vergelijken met de opvoeding van mijn pasgeboren dochtertje.

Als zij bijvoorbeeld een snoepje steelt – wat ze natuurlijk nooit zou doen -, krijgt zij van het winkelpersoneel te horen dat ze het snoepje terug moet leggen. Thuis zal haar vader haar vermanend toespreken en huisarrest opleggen. En ik zal haar zakgeld een paar weken inhouden. Met andere woorden: ze wordt driedubbel aangepakt. Welke van deze methoden is daadwerkelijk bestraffend? En als er meer methoden als bestraffend kunnen worden aangemerkt: is het ‘eerlijk’ dat dit meisje drie keer de klos is?

Het leuke aan versimpelen is dat het een andere kijk op de materie oplevert. Zo ben ik aangeleerd voorstander van het beginsel van ‘ne bis in idem’. Toch wordt dit adagium in mijn voorbeeld een beetje onderuitgehaald, als je het mij vraagt. Met het terugleggen van het snoepje is sprake van herstel van de oude toestand, niet van straffen. Maar zijn de vermaning/het huisarrest enerzijds en het inhouden van zakgeld anderzijds soortgelijke straffen? Dat durf ik te betwijfelen. Zijn de straffen opgelegd door soortgelijke organen? Simpeler: zijn papa en mama een eenheid? Was dat maar zo. Mannen komen nog altijd van Mars! Is de hamvraag dan of papa en mama met elkaar hebben samengewerkt bij het ‘opleggen van de straffen’? Hebben ze met elkaars straf rekening gehouden?

Misschien ben ik een veel te strenge ouder, maar ik denk dat bepaald gedrag dusdanig verwerpelijk is dat dubbele bestraffing niet per se kwalijk is. Als er twee belangrijke autonome autoriteiten zijn in het leven van mijn dochter, mogen die ook onafhankelijk acteren.

De vertaalslag naar dubbele bestraffing bij fiscale fraude is vanzelfsprekend niet zo makkelijk één op één te maken. Toch is het zo dat mijn gedachte ten aanzien van ‘ne bis in idem’ in geval van fiscale fraude door deze vergelijking enigszins aan het wankelen is gebracht. Meer genuanceerd: ik besef weer dat wetenschap inhoudt dat je overal aan mag twijfelen.
Misschien moet ik privé en werk toch beter gescheiden houden.”

Waarom moet jij winnen?

“Ik ben al trots op mijn nominatie.”

------------------------------
Stevensprijs

Op vrijdag 25 januari 2019 reikt Wolters Kluwer voor de vierde maal in de geschiedenis de Stevensprijs uit. Deze jaarlijks terugkerende prijs is vernoemd naar prof. dr. L.G.M. Stevens en wordt uitgereikt aan de jonge fiscale auteur die er – tussen alle andere werkzaamheden door – in slaagt moeilijke fiscale materie op een eenvoudige en heldere manier te beschrijven. Lees ook het interview met de andere genomineerden Simon Cornielje, Maiko van Bakel en Matthijs van der Wulp. 

De prijsuitreiking bijwonen?

Bent u benieuwd wie er wint en bent u werkzaam in de fiscaliteit? Kom ook naar de prijsuitreiking op 25 januari! Schrijf u gratis in via deze link.

Bron: Wilma van Hoeflaken