De ontwikkelingen rondom het UBO-register gaan snel. De Europese Commissie werkt aan nog meer transparantie en openheid en stelt daartoe wijzigingen voor in het UBO-register, nog voordat de UBO-registers in de EU-lidstaten zijn ingevoerd. Daarbij worden de Panama Papers als concrete aanleiding genoemd. Ook Nederland lijkt de kant van nog meer transparantie op te gaan. Welke wijzigingen zijn er voorgesteld en wat betekent dit voor de privacy?
Het UBO-register is onderdeel van de 4e antiwitwasrichtlijn om belastingontduiking, financiering van terrorisme en witwassen tegen te gaan.
Wat betekent dit voor een UBO?
Vanuit de Europese Unie is er een steeds luidere roep om transparantie en openheid van informatie, waardoor een UBO er rekening mee moet houden dat privégegevens meer openbaar en breder gedeeld zullen worden. In sommige gevallen wordt iemand ook eerder als UBO aangemerkt.
Wat is een UBO? Een UBO (Ultimate Beneficial Owner) is volgens de Europese richtlijn iedere natuurlijke persoon die voor meer dan 25 procent (in)direct eigendom of zeggenschap heeft over een entiteit, zoals een BV.
Voor belangen in beleggingsentiteiten is nu voorgesteld om iemand al als UBO aan te merken bij een belang van tien procent. Achterliggende gedachte is dat beleggingsentiteiten (passieve non-financiële entiteiten) zich meer dan economisch actieve bedrijven in de risicosfeer bevinden.
Europese ontwikkelingen rond het UBO-register
De Commissie wil – naar aanleiding van de Panama Papers – de regelgeving van het UBO-register aanscherpen. Dit zijn een aantal wijzigingen uit het voorstel (van 5 juli 2016) tot aanpassing van de 4e antiwitwasrichtlijn:
- de verplichte invoering van een UBO-register in de EU-lidstaten wordt vervroegd van 26 juni 2017 naar 1 januari 2017;
- UBO's van entiteiten (zoals een BV), alsmede UBO's van trusts en stichtingen (of vergelijkbaar daarmee) die een onderneming uitoefenen, worden opgenomen in een openbaar UBO-register. De openbaarheid van het UBO-register is nu nog niet verplicht, al kiest Nederland daar al wel vrijwillig voor;
- UBO's van trusts en stichtingen (of vergelijkbaar daarmee) die geen onderneming uitoefenen worden opgenomen in een UBO-register dat toegankelijk is voor derden met een legitiem belang. Op dit moment hoeven de UBO gegevens van trusts niet toegankelijk te zijn voor derden, zoals onderzoeksjournalisten en burgers; en
- de UBO-registers van de verschillende EU-lidstaten worden aan elkaar gekoppeld, zodat UBO-informatie in de gehele EU toegankelijk wordt. De belastingdiensten in alle EU-landen zouden dan automatische toegang krijgen tot informatie over de UBO van elk bedrijf, fonds of trust.
Nederlandse ontwikkelingen rond het UBO-register
Terwijl op Europees niveau al wordt gesproken over verdere aanscherping van de regelgeving, gaat het proces van de invoering van het (oorspronkelijke) UBO-register in Nederland ook verder. Hoewel de Nederlandse internetconsultatie die op 5 juli 2016 is geopend niet over de implementatie van het UBO-register gaat, maar over van de rest van de regelgeving uit de 4e antiwitwasrichtlijn, geeft dit toch iets meer informatie over het Nederlandse UBO-register. Het lijkt er wel op dat het UBO-register onderdeel gaat uitmaken van het Handelsregister bij de Kamer van Koophandel.
Over de invoering van het Nederlandse UBO-register zal een aparte internetconsultatie volgen.
Conclusie
Het tegengaan van belastingontduiking, financiering van terrorisme en witwassen is een terecht doel. De vraag is echter of het UBO-register ook het juiste middel is om dit doel te bereiken. De (Europese) roep om transparantie heeft het levensgrote risico dat het recht op privacy (nog verder) in de knel raakt, zonder dat PwC een zorgvuldige afweging van de belangen terugvindt. Om deze reden is het voor PwC belangrijk dat in het verdere traject van de vormgeving van het UBO-register meer aandacht komt voor het vinden van een balans.
Bron: PwC
3